වසර 1,700කට ඉහත දී කිරිල්ලියක විසින් දමන ලද බිත්තරයක් ස්වභාවික පරිසරය තුළ මනා ලෙස සංරක්ෂණය වී තිබිය දී එංගලන්තයේ බකිංහැම්ශයරයේ කැණීමකින්, සොයාගෙන තිබෙනවා. එහි අභ්‍යන්තර තරලය ද තවමත් දියර තත්ත්වයෙන් පැවතීම විශේෂත්වයක්.
රෝමානු යුගයට අයත් මෙම කිරුලු බිත්තරය විශ්ලේෂණය කළ පුරාවිද්‍යාඥයන් ද ඉන් විස්මයට පත් ව සිටින බව වාර්තා වනවා.
මෙම බිත්තරයට වඩා පැරැණි බිත්තර ලොව වටා කැණීම්වලින් සොයාගෙන තිබෙනවා. නමුත් ඒ සියල්ල ම අනාගතය වෙනුවෙන් වුවමනාවෙන් ම පරිශ්‍රමයක් දරා සංරක්ෂණයට භාජනය කළ ඒවා යි. විශේෂත්වය වන්නේ මෙම බිත්තරය රෝමානු යුගයේ සිට මේ දක්වා ම සංරක්ෂණය වී පැවතියේ ස්වභාවධර්මයට පින් සිදු වන්නටයි. එහි පැරැණි බව නිසා ම එය අතින් ස්පර්ශ කිරීමට හෝ වායුගෝලීය වාතයට නිරාවරණය කිරීමට හෝ නො හැකි අතර විද්‍යාඥයන් හට අතිශය සියුම් ලෙස එය හැසිරවීමට සිදු ව තිබෙනවා.
මෙය මුලින් ම සොයා ගැනුණේ 2019 වසරේ වුවත් එය ස්කෑන් පරික්ෂාවකට ලක් කෙරුණේ මෑත කාලීන ව යි. කාලයත් සමග එහි අන්තර්ගතය විද්‍යාඥයන් උපකල්පනය කළ පරිදි, කටුව ඔස්සේ පිටතට කාන්දු නො වී එතුළ ම තිබෙන බව සොයා ගැනුණේ එමඟිනුයි.
“බිත්තරය සිතා සිටියාටත් වඩා පුදුමයක් බව පසු ව හෙළි වුණා. ඒක ඇතුළේ තරලය, එනම් බීජාන්නය හෙවත් කහ මදය සහ සුදු මදය තවමත් සුරැකි ව පවතිනවා.” පුරාවිද්‍යාත්මක සංරක්ෂිකා Dana Goodburn-Brow සඳහන් කරනවා.
ස්කෑන් ඡායාරූපවලින් දැක්වෙන පරිදි එහි කහ මදය සහ සුදු මදය වෙන් වෙන් වශයෙන් පෙන්නුම් කෙරෙන්නේ නැහැ. කාලයත් සමගින් එය එකිනෙක මිශ්‍ර වී ඇති බව ඒ අනුව උපකල්පනය කෙරෙනවා. තරලය සහ බිත්තර කටුව අතර කුඩා වා බුබුලක් ද පවතින බව ස්කෑන් ජායාරූපවලින් පෙනී යනවා.
Goodburn-Brown පවසන්නේ මේ බිත්තරය ආශ්‍රිත අධ්‍යයනය තමාගේ 40 වසරක සේවා කාලය තුළ කෙරුණු වැදගත් ම විමර්ශනය බවයි. එය යමෙකුගේ ජීවිතය තුළ එක් වරක් පමණත් කළ හැකි සොයා ගැනීමක් බව ඇය සඳහන් කරනවා. ඒ මිනිසෙකුගේ මැදිහත් වීමකින් තොර ව බිත්තරයත් මෙතුවක් කලක් මෙතරම් සුවිශේෂ ලෙස සුරැකි ව පැවතීමට ඇති සම්භාවිතාව ඒ තරම් විරල වන බැවින්.
Science Alert ඇසුරෙනි.
සෞන්දර්ය සෙනරත්
